در میان مهارت‌های زندگی، مهارت‌ های ارتباطی بیشتر از دیگر مهارت‌ها مورد توجه قرار گرفته و ضروری هستند؛ چراکه انسان موجودی اجتماعی بوده و لازم است درک عمیقی از فرایندهای ارتباطی داشته باشد و به همین دلیل است که این مهارت‌ها برای موفقیت و پیشرفت افراد در کسب و کارهای مختلف و حتی روابط اجتماعی آنها حیاتی و مهم هستند.

ارتباطات می‌تواند باعث راحتی یا در مواردی موجب صدمه به افراد شوند، چون از طریق ارتباطات کلامی و غیرکلامی شما می‌توانید با دیگران ارتباط برقرار کنید و این مهم است که بدانید چگونه باید استفاده مؤثری از ارتباطات خود داشته باشید. توانایی برقرار کردن یک ارتباط خوب با دیگران باعث می‌شود تا شما بتوانید در روابط خود آرامش بیشتری را تجربه کنید و مسلماً تقویت مهارت‌ های ارتباطی مؤثر راه رسیدن به هدف را برایتان هموارتر خواهد نمود؛

بنابراین اگر شما هم تمایل دارید با انواع مهارت‌ های ارتباطی بیشتر آشنا شوید و بدانید چرا این مهارت‌ها مهم هستند، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا به شما بگوییم چگونه می‌توانید با استفاده از مهارت ارتباطی در روابط کاری، اجتماعی و عاطفی خود به فردی موفق تبدیل شوید.

منظور از مهارت‌ های ارتباطی چیست؟

بسیاری از افراد به دنبال این هستند که بدانند مفهوم مهارت‌ های ارتباطی چیست؟ در پاسخ به این سؤال بهتر بگوییم: به توانایی انتقال اطلاعات به دیگران به صورت کارآمد و مؤثر مهارت ارتباطی گفته می‌شود که می‌تواند ارتباطات فردی و شغلی فرد را بهبود بخشیده و باعث شود تا کیفیت زندگی او بهتر شود. از نمونه‌های این مهارت می‌توان به اظهار نظرهای جمعی یا گروهی و بیان احساسات یا اتفاقاتی که در اطرافتان رخ می‌دهد، اشاره نمود.

مهارت ارتباطی که تأثیرگذار بودن ارتباط را مشخص می‌کند دارای مراحلی است، به این صورت که در مرحله اول اطلاعات و داده‌ها تولید می‌شوند و در مرحله دوم این اطلاعات به یک رسانه برای انتقال به مخاطبان مورد نظر تبدیل می‌شوند، البته سبک ارتباطات متفاوت بوده و در طی فرایند ارتباط ممکن است هر فردی از چند روش یا حالت برای انتقال پیام خود به دیگران استفاده نماید.

در واقع این شروع کننده ارتباط است که باید به ماهیت اطلاعاتی که می‌خواهد آن را به دیگران منتقل کند، توجه داشته باشد، اما فرایند ارتباط به همان اندازه که به منبع تولید اطلاعات وابسته است، به روشی هم که گیرنده پیام، اطلاعات را دریافت می‌کند بستگی دارد.

بر این اساس مفهوم مهارت‌ های ارتباطی به صورت کلی شامل موارد زیر است:

1) درک، جذب و به اشتراک گذاری درست اطلاعاتی که ارائه می‌شود.
2) داشتن ارتباط کلامی، نوشتاری و … به صورتی که دیگران آن را بفهمند و درک کنند.
3) احترام گذاشتن به دیدگاه افراد از طریق نشان دادن علاقه و تعامل برقرار کردن با آنها.
4) استفاده از آگاهی، دانش مربوطه و آموزش مهارت‌ های ارتباطی مؤثر برای توضیح و روشن ساختن افکار و ایده‌ها.
5) گوش دادن به صحبت‌های دیگران هنگامی که ارتباط برقرار می‌کنند و پرسیدن سؤالات مناسب برای درک بهتر از گفته‌ها و نظرات آنها.

اگر می خواهید در زمینه بازاریابی اطلاعاتی کسب کنید ،  به شما پیشنهاد می کنیم مقاله آموزش بازاریابی را مطالعه کنید

چرا داشتن مهارت‌ های ارتباطی اهمیت دارد؟

در همه جنبه‌های زندگی چه شخصی باشد چه حرفه‌ای، داشتن مهارت‌ های ارتباطی قوی برای هر فردی لازم و ضروری است. همچنین از نظر تجاری با توجه به اینکه تمام معاملات از طریق ارتباطات صورت می‌گیرد، داشتن مهارت ارتباطی باعث می‌شود تا بتوانید اطلاعات را با دقت و سرعت بیشتری درک کنید، از طرفی ضعف در این مهارت منجر به سوء تفاهم و ناامیدی در افراد خواهد شد.

طبق مطالعاتی که به وسیله انجمن مدیریت منابع انسانی SHPM بر روی 400 شرکت صورت گرفت، مشخص شد که به طور متوسط، شرکت‌هایی که ارتباط مؤثر و کافی با مخاطب هدف خود نداشتند، سالانه 4/62 میلیون دلار متحمل ضرر شدند، بنابراین در حال حاضر که هوش مصنوعی و فناوری‌های دیجیتالی دیگر زندگی انسان را دچار تغییر و دگرگونی کرده‌اند، نیاز به وجود مهارت‌های ارتباطی و تقویت آنها بیشتر از گذشته احساس می‌شود. در صورتی که شما بخواهید مهارت‌ های ارتباطی خود را تقویت نمایید، لازم است در ابتدا بدانید که این مهارت‌ها شامل چه مواردی می‌شوند و پس شناخت، در صدد ارتقای آنها برآیید.

از این رو، در تمام سطوح یک سازمان کلید اصلی حفظ روابط کاری قوی، وجود ارتباطات مؤثر است و این مهارت می‌تواند باعث اعتماد بین کارمندان شود که در نهایت این اعتماد منجر به افزایش بهره‌وری شده و تقویت روحیه تیمی را به وجود می‌آورد؛ لذا به همین دلیل است که در سال‌های اخیر مشاهده می‌شود داشتن مهارت ارتباطی بالا به عنوان یک اصل کلی برای استخدام نیروی انسانی توسط کارفرمایان مطرح می‌شود.

اگر می خواهید در زمینه کسب و کار اطلاعاتی کسب کنید ،  به شما پیشنهاد می کنیم مقاله مشاور کسب و کار را مطالعه کنید.

 

با انواع مهارت‌ های ارتباطی بیشتر آشنا شوید

انواع مختلفی از مهارت‌های ارتباطی برای تمرین و آموزش وجود دارند که به شما کمک می‌کنند تا بتوانید به رابط مؤثری تبدیل شوید، در ادامه برخی از آنها را برایتان شرح می‌دهیم:

• مهارت گوش دادن فعال

منظور از مهارت گوش دادن فعال این است تمام توجه خود را به فردی بدهید که با شما در حال صحبت کردن است. افرادی که این ویژگی را دارند، به دلیل توجه و احترامی که برای شنیدن حرف دیگران قائل می‌شوند، در نظر مخاطب بسیار محترم هستند. این مهارت می‌تواند به صورت شفاهی، کتبی یا هر رسانه دیگری انجام شود. شما می‌توانید با توجه به زبان بدن و حالات چهره دیگران به گونه‌ای بهتر با آنها ارتباط برقرار کنید.

• داشتن اعتماد به نفس

یکی دیگر از راه‌های تقویت مهارت‌ های ارتباطی این است که در انجام کارهایتان اعتماد به نفس داشته باشید، چراکه مردم بیشتر تمایل دارند با افرادی ارتباط برقرار کنند که اعتماد به نفس بالایی دارند. یادتان باشد حتی با داشتن اعتماد به نفس، ایده‌ای نه چندان خلاقانه و جذاب می‌تواند توجهات زیادی را به سمت خود جلب کند، در صورتی که بیان یک ایده بسیار بزرگ توسط فردی که به خود اطمینان کافی ندارد و اعتماد به نفسش پایین است، باعث می‌شود تا مردم ‌نتوانند با ایده او ارتباط مناسبی برقرار کنند. اعتماد به نفس را می‌توان به وسیله تماس چشمی، وضعیت بدنی و تن صدا نشان داد و تسلط به این مهارت به شما کمک می‌کند تا هنگام استدلال و ارائه یک کار، کاملاً آماده باشید.

• توانایی انطباق با سبک ارتباطی مخاطب

منظور از این مهارت انتخاب سبک و روشی مناسب برای برقراری ارتباط با دیگران است. شما باید این کار را با توجه به فردی که قصد برقراری ارتباط با او را دارید، برگزینید. مثلاً اگر دانشجو هستید و می‌خواهید با یکی از اساتید دانشگاه ارتباط برقرار کنید، بهترین روش ارسال ایمیل است، همچنین می‌توانید از طریق برنامه‌های اجتماعی نظیر فیس بوک، وات ساپ یا اس‌ام‌اس هم این کار را انجام دهید؛ بنابراین بهتر است موقعیت‌های مختلفی را که می‌خواهید در آنها با دیگران در ارتباط باشید، بررسی کنید تا بتوانید یک روش مناسب را انتخاب نمایید. این ویژگی برای اکثر کسب و کار های موفق لازم است. به عنوان مثال حتی بهترین یوتیوبر جهان نیز باید بداند که چطور با مخاطبانش رفتار کند که آنها را مشتاق و راضی نگه دارد.

اگر می خواهید در زمینه کوچینگ اطلاعاتی کسب کنید ،  به شما پیشنهاد می کنیم مقاله بیزینس کوچینگ  را مطالعه کنید.

• مهارت ذهن باز

هنگامی که شما با دیگران مخالف هستید، این مهم است که بتوانید با دیدگاه آنها هم درد باشید و از خشونت خودداری کنید، اگرچه فرقی نمی‌کند، فرد مورد نظر شما کارفرما، کارمند یا یک دوست باشد، اما بهتر است همیشه به نظر دیگران احترام بگذارید و هرگز افرادی را که موافق شما نیستند، تحقیر نکنید.

داشتن مهارت ذهن باز کمک می‌کند تا در محل کار هم با همکارانتان ارتباط بهتری داشته باشید. شما باید این مسئله را بپذیرید که اگر با دیدگاه افراد موافق نیستید، سعی کنید با نظر او همدل باشید و همیشه احترام بگذارید. به این صورت می‌توانید دوستانه مخالفت خود را اعلام کرده و از ایجاد کدورت‌هایی که ممکن است در آینده کاری شما اثر بگذارد، بپرهیزید.

• شناخت زبان بدن

بسیاری از ارتباطات به وسیله زبان بدن صورت می‌پذیرد. خواندن نشانه‌های غیرکلامی یکی از مهم‌ترین فاکتورها در برقراری ارتباط با دیگران محسوب می‌شود. بهتر است ابتدا درک کنید که فرد مقابلتان می‌خواهد از طریق کلمات چه مطلبی را به شما بگوید؟ سپس اقدام به خواندن سیگنال‌هایی نمایید که او با بدنش به شما نشان می‌دهد.

برای رسیدن به این جایگاه باید ابتدا شناخت کاملی از مهارت زبان بدن داشته باشید. استفاده از حرکات دست، تماس چشمی و دقیق شدن به تن صدای افراد به منظور فهمیدن حال آنها همان زبان بدن است که شما می‌توانید با یادگیری آن، ارتباط بهتری با دیگران داشته باشید.

داشتن حس مهربانی و همدلی با دیگران، تن صدا، درک نشانه‌های غیرکلامی، استفاده از رسانه صحیح، ارسال و دریافت بازخورد و پاسخگویی نمونه‌های دیگری از انواع مهارت ارتباطی هستند که تقویت آنها به شما کمک می‌کند تا بتوانید در برقراری ارتباط با مخاطبان موفق‌تر عمل کنید.

 

• مهارت دوستی

شما باید ارتباطاتتان را با لحنی دوستانه، برخوردی مودبانه و همچنین با هوشیاری عمومی تقویت کنید. هر چه فضای باز و صمیمانه تری ایجاد کنید رابطه قوی تری ایجاد می شود و افراد موقع برقراری ارتباط با شما احساس راحتی بیشتری می کنند.

• مهارت پذیرش بازخورد

وقتی کسی به شما درباره صحبت هایتان بازخوردی حرفه ای می دهد به حرف هایش گوش بدهید و درباره آن فکر کنید. اینکه کسی پیش شما بیاید و بگوید قصد دارد پروژه ای که هفته ها روی آن کار کرده اید را کنار بگذارد واقعا سخت است. احتمالا دلتان می خواهد آن موقع به او حمله کنید و ناراحتی تان را نشان بدهید. اما در محیط کار این بازخوردها اغلب اوقات باید به عنوان یک انتقاد سازنده تلقی شوند تا تمسخر، شما باید از این انتقادات برای بهبود و پیشرفت خودتان، پروژه تان و اهدافتان استفاده کنید.

• مهارت ارائه بازخورد سازنده

برقراری ارتباط درست مثل یک خیابان دو طرفه است. بنابراین همان اندازه که پذیرفتن بازخوردهای سازنده مهم است، دادن بازخورد سازنده هم اهمیت دارد. شما به عنوان عضوی از یک تیم و مخصوصا اگر مدیر پروژه هستید باید بازخوردی بدهید که کار و مشارکت دیگران را به جلو ببرد.

علاوه بر این شما باید صادق و روراست هم باشید و اگر جایی کار خراب شد به آنها اطلاع بدهید ولی در این مورد باید دیپلماتیک و با سیاست عمل کنید.

نکاتی برای افزایش مهارت های ارتباطی

به زبان بدن خود در ارتباط با دیگران اهمیت دهید و از آن در جهت مثبت و تاثیرگذاری بیشتر استفاده کنید.
برای مثال دست به سینه ایستادن، نگاه کردن به اطراف و گوشی موبایل، نشان می دهد که مایل به گوش دادن به صحبت های طرف مقابل نیستید. همچنین برخورد اول بسیار مهم است. سایت chetor درباره اهمیت لبخند زدن مطلب زیر را آورده است:

صرف نظر از اینکه واقعا خوشحال هستید یا نه، هنگام ورود به یک اتاق لبخند بزنید. طوری لبخند بزنید که انگار واقعا از آنچه می‌بینید لذت می‌برید. در این کار افراط نکنید. با صدای بلند نخندید. لبخندتان به گونه‌ای باشد که انگار پس از چند روز بارانی به بیرون قدم گذاشته‌اید و متوجه درخشش زیبای آفتاب شده‌اید.

از واژه ها و اصوات تکراری مانند (اوهوم یا اااا…) بیش از اندازه استفاده نکنید. تکرار مداوم آنها سطح ارتباطات بیانی شما را پایین می آورند.

همیشه در ذهن خود داستان یا ماجرای خوبی برای تعریف کردن داشته باشید. این کار باعث می شود ذهن شما فعال تر باشد و گفته های شما متقاعد کننده تر به نظر برسند.

مخاطب خود را بشناسید و با هر شخص متناسب با خودش ارتباط برقرار کنید.

همیشه انتقال پیام ها چه کلامی و چه غیر کلامی به صورت مختصر و مفید تاثیر گذارتر است و مانع از خستگی شنونده نیز می شود. افزایش مهارت همدلی در برقراری ارتباطات نیز باعث کاهش تنش و اضطراب در روابط می شود.

بیشتر بخوانید: با مهارت مثبت اندشی آشنا شوید.

 

کلام آخر

با توجه به مطالب بیان شده در این مقاله؛ کسب مهارت‌ های ارتباطی مؤثر در حال حاضر برای هر فردی بسیار لازم و ضروری خواهد بود و شما می‌توانید با بهبود و ارتقای آنها در روابط فردی و کاری خود پیشرفت کنید و به موفقیت برسید. در این زمینه می‌توانید برای تقویت مهارت‌ های ارتباطی مؤثر نکات زیر را هم به خاطر بسپارید:

• برای صحبت کردن با افرادی که شناخت کمتری نسبت به آنها دارید، بهتر است برنامه و نقشه ذهنی داشته باشید.
• در هنگام گفتگو سعی کنید تمام توجهتان به طرف مقابل باشد.
• از تکرار واژه‌ها و کلمات غیرضروری خودداری کنید؛ چراکه بیان آنها شما را فاقد اعتماد به نفس کافی نشان می‌دهد.
• حواستان به زبان بدنتان یعنی نحوه برقراری ارتباط چشمی، طرز نشستن و نوع دست دادن با فرد مقابلتان باشد؛ چراکه همه این موارد جزئی از مهارت‌ های ارتباطی کارآمد هستند.

و در نهایت اگر به دنبال مشاوره و راهنمایی بیشتر در این زمینه هستید، می‌توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.

 

سوالات متداول